سخن گفتن از شهیدی با ابعاد گوناگون، از اسوه ‏ای که جمع اضداد بود، از آهن و اشک، از شیر بیشه نبرد و عارف شب‏ های قیرگون، از پدر یتیمان و دشمن سرسخت کافران بسیار سخت بلکه محال است. سخن گفتن از شهید دکتر مصطفی چمران، این مرد عمل و نه مرد سخن، این نمونه کامل هجرت، جهاد و شهادت، این شاگرد مکتب علی (ع)، این مالک‏ اشتر جنوب لبنان و حمزه کربلای خوزستان سخت و دشوار است. چرا که حتی نمی ‏توان یکی از ابعاد وجودی او را آن گونه که هست، توصیف کرد و نبایست انتظار داشت که بتوانیم تصویر کاملی در این مختصر از او ترسیم نماییم، که مردان و رهروان راه علی(ع) و حسین(ع) را با این کلمات مادی و معیارهای خاکی نمی ‏شود توصیف نمود و سنجید.

این مروری است سریع بر حیات کوتاه اما پرحادثه و سراسر تلاش، ایثار، عشق و فداکاری شهید دکتر مصطفی چمران.

شهید سعید حجت الاسلام و المسلمین محمدعلی منتظری در سال 1323 ه‍ ش در خانواده ای روحانی در شهرستان نجف آباد اصفهان به دنیا آمد. پس از سپری کردن دوران خردسالی در ایامی که ایران دستخوش مبارزات ملی کردن صنعت نفت بود و با حرکت فدائیان اسلام و حضور آیت الله کاشانی در دستخوش مبارزات ملی کردن صنعت نفت بود و با حرکت فدائیان اسلام و حضور آیت الله کاشانی در صحنه سیاسی کشور و نخست وزیری دکتر محمد مصدق در جوش و خروش فراوان قرار داشت مانند دیگر همسالان خود راهی مدرسه شد. از همان دوران بود که ذکاوت و چالاکی او، مورد توجه اطرافیان قرار گرفت و زبانزد آنان شد.

سوم خرداد یادآور مجاهدت های دلیرمردانی است که تا پای جان برای حفظ خاک خود جنگیدند و با خون پاکشان زمینه ساز آزادی خرمشهر یا به عبارت دیگر خونین شهر شدند. نام شهید محمد جهان آرا تا ابد بر تارک تاریخ ایران و خرمشهر حک شده و در یادها خواهد ماند. به مناسبت سوم خرداد و آزادسازی خرمشهر، یادی می کنیم از این شهید والامقام و شرحی از زندگی ایشان را بیان خواهیم کرد.

در روز اول دی ماه 1325 در شهرستان قوچان متولد شد. پدر و مادر متدین او نامش را یوسف گذاشتند و در تربیت و پرورش فرزندشان از هیچ کوششی فروگذار نکردند، به گونه ای که تربیت و هوشمندی او در طول دوران تحصیل، همواره توجه معلمین و مسؤولین مدارسی که شهید در آن تحصیل می کرد را جلب می نمود.
با ورود به مقطع دبیرستان، توانست به مجموعه ی آگاهی های علمی و از جمله معلومات مذهبی خود بیفزاید. او با مطالعه ی کتب مذهبی بیش از گذشته با احکام نورانی اسلام آشنا شد. این مطالعات باعث شد تا با همیاری دوستانش، کتابخانه ای را در دبیرستان تأسیس و جوانان علاقه مند به مطالعه را گرد هم آورد. با وجودی که در آن زمان عمّال رژیم شاه به فروریختن فرهنگ اسلامی کمر همت بسته و مانع تراشی می کردند، یوسف سعی داشت تا هرچه بیشتر فرهنگ غنی اسلام را در محیط زندگی گسترش دهد. از این رو پیشنهاد برگزاری نماز جماعت را در محیط دبیرستان مطرح کرد، که با استقبال خوب دیگران روبرو شد.
شهید کلاهدوز به مطالعه ی تنها اکتفا نکرد، بلکه سعی داشت آموخته ها و خصلت های نیکوی خود را به دیگران نیز منتقل نماید. او در سنین جوانی، ایثار و فداکاری و از خود گذشتگی را عملاً به دیگران یاد می داد و رفتار و حرکاتش سرمشق و الگویی برای همگان بود.

محسن وزوایی دانشجوی شیمی دانشگاه صنعتی شریف و از دانشجویان پیرو خط امام (ره) بود که پس از ماه ها مجاهدت و مبارزه با دشمنان اسلام و حماسه آفرینی در عملیات های متعدد در جنگ تحمیلی دعوت حق را لبیک گفت.

محسن وزوایی در ۵ مرداد ماه ۱۳۳۹ در تهران متولد شد. شش ساله بود که قدم در راه تحصیل علم گذاشت. پس از اتمام دوره متوسطه در دبیرستان دکتر هشترودی، در سال ۱۳۵۵ با کسب رتبه اول در رشته شیمی دانشگاه صنعتی شریف مشغول به تحصیل شد. با پیروزی انقلاب ایران و تشکیل جهاد سازندگی و عضویت در آن، راهی لرستان شد. ایشان علاوه بر جهاد سازندگی، با ارگان هایی مانند کمیته، بسیج و آموزش و پرورش همکاری داشت. پس از شرکت در عملیات های متعدد، سرانجام در ۱۰ اردیبهشت ۱۳۶۱ در عملیات بیت المقدس هنگام هدایت نیروهایش بر اثر اصابت گلوله و ترکش به فیض عظیم شهادت نائل آمد.

غلامحسین افشردی معروف به حسن باقری، از فرماندهان اطلاعات نظامی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در جنگ تحمیلی بود. وی در عملیات های فتح المبین، بیت المقدس و رمضان فرمانده قرارگاه نصر بود و عملیات را هدایت و فرماندهی می کرد، همچنین به عنوان فرماندهی قرارگاه نصر، در اجرای عملیات آزاد سازی خرمشهر نقش مؤثری را ایفا کرد.

شهید غلامحسین افشردی که در سن ۲۴ سالگی وارد عرصه جنگ شد، تنها ظرف مدت ۲ سال توانست به استراتژیست بزرگ جنگ تبدیل شده و واحد اطلاعات رزمی در سپاه و جنگ را پایه گذاری کند. توانمندی شهید باقری تا جایی بود که به او لغب نابغه دفاع را داده اند.

قبل از عملیات امام مهدی (عج) بود. با تعجب پرسیدم، برادر حسن این چیه دستتان؟! آن را برای چه کاری آوردی؟ جواب داد: عملیات که تمام شد با کمبود فشنگ مواجه می شویم. گفتم با این سطل، فشنگ های روی زمین را جمع آوری کنم تا در عملیات بعدی از آن ها استفاده شود.

شهید محمد بروجردی متولد سال ۱۳۳۳، از مبارزان انقلابی با رژیم پهلوی و از پایه گذاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود که نقش بسزایی در مبارزه با ضدانقلاب در کردستان ایفا کرد و سرانجام سال ۱۳۶۲ در جاده مهاباد به نقده به شهادت رسید.

محمد بروجردی در وصیت نامه خود آورده است: من با تمام وجود این اعتقاد را دارم که شناخت و مبارزه با جریان هایی که بین مسلمین سعی در به انحراف کشیدن انقلاب از خط اصیل و مکتبی آن را دارند به مراتب حساس تر و سخت تر از مبارزه با رژیم صدام و آمریکاست.

"محمد پدر دره گرگی " مشهور به "محمد بروجردی " در سال 1333 شمسی در روستای دره گرگ از توابع شهرستان بروجرد دیده به جهان گشود.بسیار خردسال بود که خانواده اش به تهران مهاجرت کرد و او در محله "مولوی " بالید و مبارزات سیاسی خود را از 15 سالگی آغاز کرد. او تا پیروزی انقلاب اسلامی کارنامه ای سنگین از مبارزات سیاسی و مسلحانه برای خود به ثبت رساند و پس از استقرار دولت برآمده از انقلاب اسلامی نیز یکی از 12 فرد تشکیل دهنده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود.

محمد بروجردی تا زمان شهادتش در اول خرداد ماه 1362 فرماندهی سپاه منطقه 8 کشوری ، جانشینی فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا و فرماندهی تیپ155 ویژه شهدا را بر عهده داشت. محمد بروجردی را باید استاد اعظم سرداران نسل اول سپاه لقب داد. اگر کردستان را پرورشگاه مقدماتی اغلب سرداران سپاه بدانیم، محمد بروجردی بی شک آموزگار اول این مکتب است. آن چه خواهید خواند وصیت نامه های بجامانده از آن سردار شهید سپاه است.

به مناسبت میلاد امام حسین (ع) و روز پاسدار اقدام به انتشار صوتی از شهید حاج حسین خرازی فرمانده لشکر ۱۴ امام حسین (ع) برای کرده که در آن شهید خرازی بر اهمیت پاسداری تأکید دارد.